プログレッシブ タイ語辞典の解説
เป็น
pen
ペン
[動]
❶ ［Ａ（名詞）＋เป็น＋Ｂ（名詞）］ＡはＢである
ทุเรียนเป็นผลไม้ชนิดหนึ่ง [thúrian pen phǒnla máai chanít nʉ̀ŋ]｜ドリアンは果物の一種だ
ผมเป็นคนไทย [phǒm pen khon thai]｜私はタイ人だ
เขาเป็นพี่ชายของผม [kháw pen phîi chaai khɔ̌ɔŋ phǒm]｜彼は私の兄だ
ที่เขาเล่าเป็นเรื่องโกหก [thîi kháw lâw pen rʉ̂aŋ koohòk]｜彼が言ったことはうそだ
類語ノート
เป็นとคือ [khʉʉ] ：
① ［Ａ＋เป็น＋Ｂ］のＢはＡのいろいろな属性のひとつ（性別・国籍・職業・関係など）を表し，［Ａ＋คือ＋Ｂ］はＡとＢが唯一のものどうし対等の関係で結ばれることを表す．［Ａ＋เป็น＋Ｂ］のＡには名詞（普通名詞，固有名詞），名詞句，名詞節，代名詞が，Ｂには名詞（普通名詞），名詞句，代名詞がくる
สุทัศน์เป็นคนใจดี [sùthát pen khon cai dii]｜スタットは優しい人だ（★×สุทัศน์คือคนใจดี [sùthát khʉʉ khon cai dii] とすると，優しい人はこの世でスタットしかいないことになるので誤り）
ราชาแห่งผลไม้คือทุเรียน [raachaa hὲŋ phǒnla máai khʉʉ thúrian]｜果物の王様はドリアンだ（★「果物の王様」がドリアンという唯一物と対応する．×ราชาแห่งผลไม้เป็นทุเรียน [raachaa hὲŋ phǒnla máai pen thúrian] とはしない）
② Ｂが固有名詞の場合はคือしか使えない
ชื่อของเขาคือมานพ [chʉ̂ʉ khɔ̌ɔŋ kháw khʉʉ maanóp]｜彼の名前はマーノップだ（★×ชื่อของเขาเป็นมานพ [chʉ̂ʉ khɔ̌ɔŋ kháw pen maanóp] とはいわない）
③ Ｂを属性のひとつと見なす場合にはเป็นしか使えないが，唯一のものとして見なす場合にはคือも使える
กรุงเทพฯ เป็นเมืองหลวงของประเทศไทย [kruŋ thêep pen mʉaŋ lǔaŋ khɔ̌ɔŋ prathêet thai]｜バンコクはタイの首都だ（★「バンコクは大きい町だ」と同じように「タイの首都」がバンコクの属性のひとつを説明するときにはเป็น）
กรุงเทพฯ คือเมืองหลวงของประเทศไทย [kruŋ thêep khʉʉ mʉaŋ lǔaŋ khɔ̌ɔŋ prathêet thai]｜バンコクはタイの首都だ（★「バンコク」と「タイの首都」が唯一物どうしとして対応するときにはคือ）
語法ノート
① ［Ａ＋เป็น＋Ｂ］の否定文：［Ａ（名詞）＋ไม่ [mâi] ＋ใช่ [châi] ＋Ｂ（名詞）］ＡはＢではない（★否定文をつくるにはเป็นをไม่ใช่にする）
เขาไม่ใช่คนไทย [kháw mâi châi khon thai]｜彼はタイ人ではない
② ［Ａ＋เป็น＋Ｂ］の疑問文：［Ａ（名詞）＋เป็น＋Ｂ（名詞）＋หรือเปล่า [rʉ̌ʉ plàaw]］ＡはＢなのか（★情報を求める疑問文をつくるには文末にหรือเปล่าをつける）
เด็กคนนั้นเป็นลูกของคุณหรือเปล่า―ใช่／เปล่า [dèk khon nán pen lûuk khɔ̌ɔŋ khun rʉ̌ʉ plàaw―châi]／[plàaw]｜あの子はあなたの子どもですか―そうです／違います（★否定で答えるときはไม่ [mâi] ＋ใช่ [châi] ともいう）
◆［Ａ（名詞）＋เป็น＋Ｂ（名詞）＋ใช่ [châi]＋ไหม [mái]］ＡはＢですよね（★推測を確認する疑問文をつくるには文末にใช่＋ไหมをつける）
คุณเป็นคนไทยใช่ไหม―ใช่／ไม่ใช่ [khun pen khon thai châi mái―châi]／[mâi châi]｜あなたはタイ人ですよね―そうです／違います
◆［Ａ（名詞）＋เป็น＋Ｂ（名詞）＋หรือ [rʉ̌ʉ]］Ａは本当にＢですか（★相手の発言に疑いをかける疑問文をつくるには文末にหรือをつける）
เขาเป็นญาติของเธอหรือ―ใช่／เปล่า／ไม่ใช่ [kháw pen yâat khɔ̌ɔŋ thəə rʉ̌ʉ―châi]／[plàaw]／[mâi châi]｜彼は本当にあなたの親戚ですか―そうです／違います
การเป็น [kaan pen] …であること
◆［การเป็น＋Ａ（名詞）］Ａであること（★職業・立場を表す名詞と用い，とるべき具体的な行動を表す）
การเป็นผู้นำ [kaan pen phûu nam]｜指導者であること
การเป็นพลเมืองที่ดี [kaan pen phonla mʉaŋ thîi dii]｜いい国民であること
ความเป็น [khwaam pen] …であること
◆［ความเป็น＋Ａ（名詞）］Ａであること（★名詞の本質・特徴を表す）
ความเป็นไทย [khwaam pen thai]｜タイの本質
ความเป็นหญิง [khwaam pen yǐŋ]｜女であること
ความเป็นอีสาน [khwaam pen iisǎan]｜イーサーン地方の本質
❷ ［เป็น＋Ａ（名詞・修飾詞）］Ａになる
น้ำเป็นน้ำแข็ง [nám pen nám khɛ̌ŋ]｜水が氷になる
เป็นแผล [pen phlɛ̌ε]｜傷になる
เป็นลม [pen lom]｜失神する
เป็นหนอง [pen nɔ̌ɔŋ]｜化膿する
เป็นหวัด [pen wàt]｜風邪を引く
เป็นสนิม [pen sanǐm]｜さびる
เป็นจริง [pen ciŋ]｜実現する
เป็นปกติ [pen pòkkatì]｜正常になる
❸ ［เป็น＋Ａ（名詞・修飾詞）］Ａである（★状態を表す．名詞は抽象名詞が多い）
เป็นกลาง [pen klaaŋ]｜中立である
เป็นมะเร็ง [pen mareŋ]｜がんである
เป็นประจำเดือน [pen pracam dʉan]｜生理中である
เป็นธรรม [pen tham]｜公正である，公平である
เป็นธรรมชาติ [pen thamma châat]｜自然である
เป็นประโยชน์ [pen prayòot]｜有益である
เป็นหนี้ [pen nîi]｜借金している
เป็นชู้ [pen chúu]｜愛人関係にある
เป็นระเบียบ [pen rabìap]｜秩序ある，秩序正しい
เป็นทุกข์ [pen thúk]｜不幸である
เป็นสุข [pen sùk]｜幸福である
เป็นอิสระ [pen ìtsarà]｜自由である
เป็นโสด [pen sòot]｜独身である
เป็นโมฆะ [pen mookhá]｜無効である
เป็นเอกราช [pen èekka râat]｜独立している
❹ 生きている（★เป็น ๆ [pen pen]は強調した言い方）
ปลาตัวนี้ยังเป็นอยู่ [plaa tua níi yaŋ pen yùu]｜この魚はまだ生きている
กุ้งเป็น [kûŋ pen]｜生きているエビ
━[助]（経験があって）できる（★ได้ [dâi]は「経験・能力・状況的にできる」⇒ได้ 語法ノート）
◆［動詞＋เป็น］…することができる
ขับรถเป็น [khàp rót pen]｜運転ができる
พูดภาษาไทยเป็น [phûut phaasǎa thai pen]｜タイ語が話せる
ว่ายน้ำเป็น [wâai náam pen]｜泳げる
◆［動詞＋ไม่ [mâi]＋เป็น］…することができない（★否定文にするにはเป็นの前にไม่をつける）
หุงข้าวไม่เป็น [hǔŋ khâaw mâi pen]｜（炊いた経験がなくて）ごはんを炊けない
◆［動詞＋เป็น＋ไหม [mái]］…することができますか（★疑問文にするにはไหมをつける．ได้ไหม [dâi mái]を使っても同義）
กินส้มตำเป็นไหม―(กิน) เป็น／(กิน) ไม่เป็น [kin sôm tam pen mái―(kin) pen]／[(kin) mâi pen]｜ソムタムが食べられますか（食べたことがあって）―食べられます／食べられません
━[前]
❶ ［เป็น＋Ａ（名詞）］Ａとして
ให้เป็นของขวัญ [hâi pen khɔ̌ɔŋ khǔan]｜プレゼントとしてあげる
เก็บไว้เป็นที่ระลึก [kèp wái pen thîi ralʉ́k]｜記念としてとっておく
เหตุการณ์ในวันนี้นับเป็นบทเรียนที่ดี [hèet kaan nai wan níi náp pen bòt rian thîi dii]｜きょうのできごとを教訓と見なす
เขาไม่รู้ภาษาไทย ฉันจึงไปโรงพยาบาลเป็นเพื่อน [kháw mâi rúu phaasǎa thai chǎn cʉŋ pai rooŋ phayaabaan pen phʉ̂an]｜彼はタイ語がわからないので，私は付き添いとして病院へ行った
❷ ［เป็น＋Ａ（名詞）］Ａ（ある言語）で
พูดเป็นภาษาอังกฤษ [phûut pen phaasǎa aŋkrìt]｜英語で話す
อธิบายเป็นภาษาไทย [àthíbaai pen phaasǎa thai]｜タイ語で説明する
❸ ［เป็น＋Ａ（名詞）］Ａ（単位）で，Ａごとに（★Ａは数量・時間の単位を表す語（วัน [wan]（日），อาทิตย์ [aathít]（週），สัปดาห์ [sàpdaa]（週），เดือน [dʉan]（月），ปี [pii]（年）など）．Ａにๆ がつくと複数の意）
จ่ายค่าหอเป็นรายเทอม [càai khâa hɔ̌ɔ pen raai thəəm]｜部屋代を学期単位で払う
จ่ายเป็นเงินสด [càai pen ŋən sòt]｜現金で払う
เป็นชุด [pen chút]｜セットで
ขายเป็นชุด [khǎai pen chút]｜セットで売る
ขายเป็นคู่ [khǎai pen khûu]｜対で売る
นั่งเป็นกลุ่ม ๆ [nâŋ pen klùm klùm]｜グループごとに座る
ได้ค่าจ้างเป็นวัน ๆ [dâi khâa câaŋ pen wan wan]｜報酬は１日ごとにもらう
❹ ［เป็น＋Ａ（名詞）］Ａ（期間）のあいだ（★วัน [wan]（日），อาทิตย์ [aathít]（週），สัปดาห์ [sàpdaa]（週），เดือน [dʉan]（月），ปี [pii]（年）はๆ と用いられ複数性を表す）
เป็นเวลานาน [pen weelaa naan]｜長いあいだ
เป็นระยะเวลา ๒ ปี [pen rayá weelaa sɔ̌ɔŋ pii]｜２年のあいだ
ฉันไม่ได้ติดต่อกับเขาเป็นปี ๆ แล้ว [chǎn mâi dâi tìt tɔ̀ɔ kàp kháw pen pii pii lέεw]｜私は何年も彼に連絡をとっていない
แอร์เสียเป็นอาทิตย์ ๆ [εε sǐa pen aathít aathít]｜エアコンが何か月も壊れたままだ
❺ ［เป็น＋Ａ（名詞）］Ａじゅう，まるＡ（★Ａにはวัน [wan]（日），อาทิตย์ [aathít]（週），สัปดาห์ [sàpdaa]（週），เดือน [dʉan]（月），ปี [pii]（年）がくる．ทั้ง [tháŋ]と同義）
เขาหายหน้าไปเป็นวัน [kháw hǎai nâa pai pen wan]｜彼はまる１日顔を見せない
ป่วยเป็นอาทิตย์ [pùai pen aathít]｜まる１週間のあいだ具合が悪い
น้ำท่วมเป็นเดือน [nám thûam pen dʉan]｜まる１か月洪水の状態だ
❻ ［เป็น＋Ａ（名詞）］Ａ（形状）に（★Ａは複数性を表すๆのついた名詞）
กระจกหน้ารถแตกเป็นเม็ด ๆ [kracòk nâa rót tὲεk pen mét mét]｜車のフロントガラスが粉々に割れる
สับมะละกอเป็นเส้น ๆ [sàp malakɔɔ pen sên sên]｜パパイヤを線状に刻む
❼ ［เป็น＋Ａ（名詞）］Ａに（★変化を表す）
น้ำกลายเป็นน้ำแข็ง [nám klaai pen nám khɛ̌ŋ]｜水が氷になる
แบ่งเค้กเป็น ๓ ส่วน [bὲŋ khéek pen sǎam sùan]｜ケーキを３つに分ける
แลกเงินเยนเป็นเงินบาท [lɛ̂εk ŋən yen pen ŋən bàat]｜日本円をタイバーツに両替する
แปลภาษาญี่ปุ่นเป็นภาษาไทย [plεε phaasǎa yîipùn pen phaasǎa thai]｜日本語をタイ語に訳す
❽ ［เป็น＋Ａ（修飾詞・名詞）］Ａに（★修飾詞をつくる）
เป็นครั้งแรก [pen khráŋ rɛ̂εk]｜初めて；初めての
เป็นจำนวนมาก [pen camnuan mâak]｜多量に
เป็นประจำ [pen pracam]｜日常的に
เป็นประวัติการณ์ [pen prawàttì kaan]｜記録的に
เป็นเอกฉันท์ [pen èekka chǎn]｜全員一致で
เป็นปกติ [pen pòkkatì]｜正常に
เป็นการใหญ่ [pen kaan yài]｜大いに，徹底的に
เป็นอย่างยิ่ง [pen yàaŋ yîŋ]｜この上なく，非常に